Het succes van Vallisveld is te danken aan bewoners!
Ze belde bij 500 deuren aan, waarvan 149 deuren wijd opengingen. Twee jaar geleden startte Laura Cruts, strateeg bij de gemeente Vaals, samen met partners Envida en Krijtland Wonen in Vallisveld Vaals met een nieuw participatietraject. Nu twee jaren later blikt ze met collega Roger Smeets, kwartiermaker, terug op de wijze waarop de participatie is verlopen en hoeveel positiefs het heeft opgebracht.
Slow participatie: sterk fundament
Roger: “Aanbellen bij zoveel deuren, werkelijk contact maken met bewoners en hun behoefte peilen kost tijd. Heel veel tijd. Voor buitenstaanders kan onze aanpak stroperig lijken. Alsof er geen resultaten behaald worden. Maar het tegendeel is waar. We hebben zonder te forceren een sterk fundament voor communicatie met de wijk gelegd. Dat gaat ons ook in de toekomst helpen.” Laura: “Ik zou het een volgende keer weer zo doen. Deze manier van participeren kost inderdaad tijd, energie en moeite, maar werkt wel het beste. Waarom? Gewoon door de persoonlijke band die we met bewoners hebben opgebouwd.”
De Vaalse aanpak: open voor verhalen
Laura: “Onze eerste actie om met bewoners in contact te komen, was leuk maar weinig effectief. We gingen met een ijscokar de wijk in en boden gratis ijs aan om in gesprek te komen. Echter na het gesprek ging ieder zijns weegs en was het gedaan met het contact. Dus ben ik samen met een collega van Envida gaan aanbellen om te vragen: hoe is het wonen in Vallisveld (vroegere Aan de Noot) en hoe zien jullie de toekomst van de wijk voor je? De kracht van onze aanpak is dat we niks over de wijk wilden uitstorten. We wilden geen plannen opleggen, maar een basis creëren door participatie. Ons inziens moet je ergens wonen om te weten wat moet gebeuren. Dat kun je niet vanuit een gemeente, zorginstelling of woningcorporatie bepalen. We wilden dus in contact komen met de mensen waar we voor werken. Hun verhaal horen, praten over hun ervaringen, horen wat noodzakelijk is én wat goed gaat met de wijk en niet alleen uitgaan van de koele cijfers.”
Roger: “We wisten dat deze wijk aandacht nodig had. Dat bleek uit allerlei lijstjes, terwijl uit onze gesprekken naar voren kwam dat bewoners er sinds jaar en dag wonen en een band hebben met de wijk. Ze herkennen zich niet in het beeld dat uit onze lijstjes naar voren kwam. Dat weten is een belangrijk gegeven voor het vervolg van de acties die je neemt. Doordat Regio Deal Zuid-Limburg investeerde in dit project konden we samen met Krijtland Wonen en Envida echt van start gaan. We hebben in Vallisveld namelijk allemaal klanten. Het zijn de inwoners van de gemeente, de bewoners van Krijtland Wonen en de cliënten van Envida. En dankzij onze samenwerking kunnen we nu meer voor hen doen.”
Koplopers: actieve en creatieve inwoners
Roger vervolgt: “Uit de behoeftepeiling en dus bepaald door de buurt zijn vier belangrijke pijlers naar voren gekomen. Er is behoefte aan:
1. een schone omgeving en schone gebouwen;
2. ontmoeting en ontmoetingsruimten;
3. begeleiding van nieuwe inwoners;
4. een vast aanspreekpunt in de wijk.
Aan deze onderwerpen wordt met de koplopers in werkgroepen gewerkt.” Laura vult aan: “Deze koplopers zijn mensen uit de buurt die tijdens de aanbelronde aangaven actief mee te willen werken. Ze stemmen inmiddels wekelijks met elkaar af en organiseren regelmatig activiteiten voor de wijk. Ze maken bijvoorbeeld één keer per maand een ontbijt voor eenzame inwoners. Dat gaat zo goed dat de huiskamer, die we ter beschikking hebben gesteld, nu te klein is.”
Roger: “Zij komen met ideeën en verbeteringen en de wijkverbinder, die we inmiddels hebben aangenomen, gaat hiermee aan de slag. De wijkverbinder gaat ook fulltime de straat op, maakt contact en vormt ogen en oren van de wijk. Voor onze partners heeft deze wijkverbinder eveneens meerwaarde. Omdat hij bijvoorbeeld voor Envida kan achterhalen welke zorgbehoefte is achter een voordeur en omdat hij kan uitvinden of buren een helpende hand willen bieden. Voor Krijtland Wonen is dit project bovendien een impuls voor de leefbaarheid.”
Toekomst: blijven investeren in participatie
Roger: “Dankzij onze investering in participatie hebben we nu een ingang bij bewoners. We hebben relaties opgebouwd. Als straks grotere transformaties nodig zijn, dan zijn we al in gesprek met de buurt in plaats van dat we mensen overvallen. Continuïteit in de participatie is dan ook belangrijk. We hopen dus dat we ook vanuit de 6e tranche van Regio Deal Zuid-Limburg geld gaan krijgen voor dit project. Participatie is namelijk iets voor de lange termijn.” Laura knikt: “Het is belangrijk dat mensen nauw meedenken en meedoen met verbeteren van hun wijk. De groep waar we nu mee samenwerken, blijven we dan ook proberen te vergroten. Het is moeilijk om mensen mee te krijgen en het gaat niet snel, maar het is het wel waard. En het feit is dat steeds meer mensen meedoen. Ook mensen van wie we het niet verwachtten. Je kunt mensen echt bereiken als je wilt door bij ze op de koffie te gaan, vragen meteen op te lossen en zo scepticisme te overwinnen.”
Roger: “Participatie is voor ons echt een rode lijn door het hele project. En vooral het fundament waardoor toekomstige fysieke, sociale en woon-zorgtransformaties uiteindelijk gedragen worden. Je haalt op, toetst en neemt mee.” Laura sluit af: “En ere wie ere toekomt. Alle veren zijn voor onze bewoners van Vallisveld. Zonder onze koplopers waren we nu niet waar we zijn. Zij zien de kansen, pakken aan en bieden meerwaarde aan hun buren.”
Vindt Vallisveld ook op LinkedIn en Facebook of surf naar hun site: www.vallisveld.nl.
Neem voor meer informatie over Regio Deal Zuid-Limburg contact op met de adviseur bestuurscommunicatie van burgemeester Hans Verheijen, Pieter Meulman - pieter.meulman@sittard-geleen.nl / +31 6 428 22 970
Neem voor meer informatie over Stadsregio Parkstad Limburg contact op met Geert Lamers - g.lamers@parkstad-limburg.nl / + 31 6 28 52 86 74.